Duży przetarg na pociągi dla kolei aglomeracyjnej w Budapeszcie

Jednym z integralnych elementów systemu transportowego aglomeracji budapesztańskiej jest sieć pociągów podmiejskich Budapesti Helyiérdekű Vasút, znanych powszechnie jako HÉV. Obecnie składa się na nią pięć linii komunikacyjnych, w tym trzy całkowicie niezależne (H5, H6 i H7) oraz dwie korzystające ze wspólnego odcinka na dużej części przebiegu (H8 i H9). Historia HÉV sięga XIX wieku, kiedy to w 1887 roku uruchomiono pierwszy fragment dzisiejszej linii H6. Cała sieć kolejowa w ramach systemu HÉV liczy dziś łącznie 97 kilometrów długości i 69 przystanków. Funkcję operatora pełni natomiast spółka MÁV-HÉV, należąca do MÁV Személyszállítási, czyli węgierskiego państwowego przewoźnika kolejowo-autobusowego, który powstał niedawno za sprawą fuzji kolejowego przewoźnika pasażerskiego MÁV-START z autobusowym gigantem Volánbusz.

Warto dodać, że wszystkie linie komunikacyjne w ramach HÉV w Budapeszcie kończą bieg na dworcach czołowych. System HÉV wyróżnia także bardzo wiekowy (choć jednocześnie wysoce niezawodny) park taborowy, na który składają się wyłącznie trójczłonowe elektryczne zespoły trakcyjne. Najstarsze pociągi serii MIX/A zostały wyprodukowane na Węgrzech w latach 1963-1966 – ostatnie pojazdy tego typu wciąż pozostają w służbie. Flota MÁV-HÉV opiera się jednak na nowszych pociągach, wyprodukowanych w Niemczech Wschodnich. To pojazdy serii MX oraz MX/A, produkowane odpowiednio w 1971 roku oraz w latach 1975-1983 (część tych ostatnich została w późniejszym czasie  zmodernizowana na Węgrzech do typu MX/AK).

Nie jest więc szczególnie odkrywczym stwierdzenie, że kolej aglomeracyjna HÉV stawała się coraz bardziej anachroniczna, niedostosowana do współczesnych standardów. Ogłoszenie długo oczekiwanego przetargu na zakup nowych pojazdów przeznaczonych do obsługi systemu HÉV nastąpiło dopiero pod koniec października 2025 roku. Co więcej, mówimy tu o naprawdę dużej inwestycji, w efekcie której wymienionych zostanie większość pojazdów. Na dostawę pierwszych nowych elektrycznych zespołów trakcyjnych w ramach kontraktu będziemy musieli jednak trochę poczekać. MÁV-HÉV chce odebrać pierwszych 18 sztuk spośród 54 pojazdów do 2029 roku. Zakup pierwszej transzy ma być współfinansowany ze środków unijnych – dodajmy, że z tej puli, w ramach której nie wstrzymano wypłat dla Węgier.

Wykonawca, który wygra przetarg, będzie musiał wyprodukować pojazdy “szyte na miarę” – na sieci kolejowej HÉV występuje bardzo nietypowy system zasilania 1,1 kV DC. Każdy z pojazdów będzie mógł przewieźć jednorazowo co najmniej 650 pasażerów, co oznacza niemałą poprawę względem obecnie eksploatowanych pociągów. Długość każdej z nowych jednostek elektrycznych nie będzie mogła przekroczyć 110 metrów. Udział niskiej podłogi będzie musiał wynieść nie mniej niż 66%. Oprócz dostawy pojazdów zamówienie obejmie także pakiet startowy, części zamienne, szkolenie personelu (w szczególności maszynistów). Oferty w przetargu będzie można składać do 12 grudnia bieżącego roku. Warto dodać, że w ostatnich latach spółka MÁV-HÉV podejmowała już próby wymiany taboru, które jednak kończyły się niepowodzeniem.